Dişhekimliğinde bu hal için "xerostomia" terimi kullanılır. Tükürük bezlerinin tükürük salgılama fonksiyonlarının azalması sonucunda oluşur. Tükürük salgısındaki azalma ağızda oldukça ciddi sorunların oluşmasına yol açabilmektedir.

Ağız Kuruluğunun Sebepleri:

* Biyolojik yaşlılık: Bu etkili bir faktördür, tek başına etkili değildir.
* Sistemik hastalıklar: Romatizmal hastalıklar(Sjogren's sendromu), Bağışklık sistemi hasarı (AIDS), Hormonal bozukluklar (Şeker hatalığı), Nörolojik bozukluklar (Parkinson)
* Çiğneme kabiliyetinin azalması: Eğer beslenme alışkanlıklarınızda sıvı ve yumuşak gıdalar ağırlıktaysa çiğneme fonksiyonu azalır.
* Tükürük bezlerinin cerrahi olarak çıkarılması
* Radyoterapi (Radyasyon tükürük bezlerinde kalıcı hasar yapar.
* İlaçlar (400'ün üstünde ilaç türü ağız kuruluğu yapar: deconjestanlar, diüretikler, tansiyon ilaçları,antidepresanlar, antihistaminikler,...)
* kafein ve alkol tüketimi

Ağız Kuruluğunun Belirtileri:

* dilde yanma hissi
* özellikle kuru yiyecekler için yeme zorluğu
* konuşma zorluğu
* sık susama
* protez kullanmada zorluk
* dudaklarda çatlaklar ve kuruluk
* tat bozukluğu
* kötü ağız kokusu

Ağız kuruluğu nelere yol açar?

* tükürüğün az olması ciddi problemleri de beraberinde getirebilir.
* bakteri plağı ve yiyecek artıkları kolayca birikir. bu, dişeti hastalıkları ve çürüğü hızlandırır. tükürüğün kendi başına yıkama-temizleme mekanizması diş yüzeylerini temiz tutmaya yardımcıdır.
* tükürük çürükleri önler, diş yüzeyini temizler ve asitleri nötralize eder. böylece çürük önlenir.

Ağız kuruluğu nasıl kontrol altına alınır? nasıl tedavi edilir?

* sık sık yudum yudum su içilmeli. gece yatarken yanında sıvı içecek, su bulundurulmalı
* şekersiz sakız çiğnenmeli
* sigara,alkol,şekerli yiyeceklerden uzak durulmalı
* yaşanılan mekanın nemi ayarlanmalı
* gerekirse eczanelerden temin edilebilen yapay tükürük tabletleri kullanılmalı
* bakteri plağı kontrol altına alınmalı
* floridli diş macunu, jel, gargara kullanılmalı
* C vitamini kullanılmalı
* bileşiminde alkol ve sodyum lauryl sülfat bulunan ağız ve diş bakım ürünlerini kullanmamalı.

Ağız kuruluğuna sebep olan ilaçlar ve hastalıklar:
Ağız Kuruluğuna Ve Oral Komplikasyonlara Sebep Olan Başlıca İlaçlar;

Claritin Lipidor Prilosec

Hydrocodone/APAP Preacid Zoloft

Celebrex Norvasc Premarin



Ağız Kuruluğuna Sebep Olan Başlıca Hastalıklar;

Astım Kemik İliği Transplantasyonu

Ağızdan Nefes Alanlar Nörolojik Rahatsızlıklar

Diyabet Sjogren Sendromu

Böbrek Yetmezliği Radyoterapi

Hipertansiyon Sistemik Lupus Eritematosus

Kemoterapi Tiroid Bozukluğu

Ağız vücudumuza hastalıkların giriş yollarında bir tanesidir. Tükürüğün antibakteriyel ve fizyolojik aktivitesinden dolayı birçok hastalık engellenmekte hem de ağız ve diş bakımı sağlanmaktadır. Ayrıca tükürük ağız içinin nemli kalmasını ve pH dengesinin ayarlanmasında etkilidir. Tükürük az salgılandığında en zayıf mikropların bile üreyeceği ortam hazırlanmış olur. Böylece kısa sürede dişlerin kaybına sebep olmakta ve genel sağlığımızda problemler ortaya çıkabilmektedir. Bu tür problemleri giderebilmek için özel bir bakım uygulanmalıdır.

Ağız içi Hijyen Nasıl Sağlanır?

Kuru ağız yapısına sahipseniz günlük ağız bakımı için içerisinde sodyum laurel sulfate (SLS) içermeyen diş macunlarını tercih edin. Her öğünden sonra dişleri, dişetlerini ve dil üzerini ekstra yumuşak diş fırçasıyla temizleyin. Ağızın normal florasına zarar vermeyecek, ferahlık sağlayan ve alkol içermeyen ağız yıkama solusyonlarından kullanın. Eğer diş fırçanız yeterli yumuşaklıkta değil ise kullanmadan önce sıcak suda ıslatın. Sert şekerlemelerden ve karbonatlı soda içmekten sakının. Uzun süre ağız içini nemlendirebilen jellerden kullanın. Takma dişlerinizi takmadan önce tahrişi engellemek ve daha rahat kullanım için nemlendirici jel kullanın. Size uygun olan ürün için mutlaka diş hekiminize başvurun.

Xerostomia, ciddi ağız rahatsızlıklarına yol açabilir; ihmal edilmemelidir!