Canlıların Çeşitliliği Hakkında

Canlıların Çeşitliliği Hakkında

SINIFLANDIRMA
A-Suni (Ampirik) Sınıflandırma:
Canlıların dış görünüşlerindeki benzerliklerin gözlemine dayanılarak yapılan sınıflandırmadır. Aristo’nun yaptığı sınıflandırma gibi; Aristo canlıları Bitkiler ve Hayvanlar diye ayırmış, Bitkilerde; otlar, çalılar, ağaçlar, Hayvanlarıda; karada, suda ve havada yaşayanlar diye ayırmıştır.

B-Doğal (Flogenetik) Sınıflandırma:
Canlıların evrimsel akrabalıkları ve farklılıkları göz önüne alınarak yapılan sınıflandırmadır.
Doğal sınıflandırmanın dayandığı temel ilkeler:
Homoloji, Evrim, Fizyoloji, Protein benzerliği, Morfoloji, Histroloji, Anatomi, Stoloji, Genetik, Ekoloji’den alınan bilgilerdir.

Canlıların akrabalık dereceleri homolog yapılarla tespit edilir.

HOMOLOG ORGAN: Kökenleri aynı görevleri farklı olan organlardır. İnsanın kolu ile kuşun kanadı, balinanın yüzgeci homolog organlardır.

ANALOG ORGAN: Kökenleri farklı görevleri aynı olan organlardır. Sineğin kanadı ve yarasanın kanadı analog organlardır.

Sınıflandırmanın amacı; canlıları bir sisteme oturtmak ve tabiatı daha kolay anlaşılır hale getirmektir.

Sınıflandırmanın temel birimi türdür.

TÜR:Ortak bir atadan gelen yapı ve görev bakımından benzer özelliklere sahip, tabiatta yalnızca kendi aralarında üreyebilen ve verimli döller veren bireyler grubudur.
İlk olarak tür kavramı John RAY tarafından ortaya atılmıştır. Ray tür olarak ataları olan organizma topluluğudur demiştir. Bilimsel anlamda yapı benzerliğine dayanan sınıflandırmayı Carl Von Linne yapmıştır.
Linne türlerin sabit ve değişmez olduğuna ve her tür için ideal bir tipin bulunduğuna inanıyordu. Linne sınıflandırma birimlerini bulmuş, canlılara çift adlandırma metodunu getirmiştir.

1. Her tür içinde ideal bir tip vardır. Örnek olarak bu tipe göre sınıflandırma yapılır.
2. Türlerin sayı ve çeşitleri sabittir,değişmez.
Binomial ad: Bir canlı türünü belirlemek için Biyolojide kullanılan ve iki kelimeden meydana gelen uluslar arası isimdir.

MONERA ALEMİ: Basit yapılı tek hücrelidirler. Hücrelerinin çekirdekleri yoktur. Ototrof ve heterotrof olarak beslenirler.

PROTİSTA ALEMİ: Basit yapılı ototrof ve hetotrof organizmalrdır. Hücrelerin gerçek çekirdekleri vardır.
Prottozoalar:

a) Kamçılılar (flagellatta): Kamçı ile hareket eder. Tek hücreli veya koloni şeklinde olurlar. Bitkisel ve hayvansal organizma arasında geçittir. Bir kısmı fotosentez yapar. Çoğu hayvansal organizmalar gibidir bazısı asalaktır.

b) Öglena: klorofil taşır tatlı suda yaşar.
c) Tripanosoma: Uyku hastalığına neden olur.
d) Kök Ayaklılar (Rizopoda): Pseudopodla hareket eder.
e) Sporlular (Sporoza): Parazit yaşar sporla çoğalır hareket organları yoktur. Plazmodyum Malara sıtmaya neden olur.
f) Sililer (Cilliata): Silerle hareket eder ve besini yakalar. Küçük ve büyük olmak üzere iki çekirdeklidir. Örnek; Paramesyum.
g) Cıvık Mantarlar: Bitkisel ve hayvansal özellikli basit organizmalardır.
h) Bir Hücreli Algler: Büyük çoğunluğu sularda yaşar hareketli veya hareketsiz tek hücre veya koloni halinde bulunur.
i)Fungiler (Gerçek Mantarlar): Çok hücreli hetetrof çok çekirdekli organizmalardır. Sporla ürerler, parazit veya çürükçül yaşarlar.

BİTKİLER ALEMİ
A-ÇİÇEKSİZ BİTKİLER
1. DAMARSIZ BİTKİLER (Kara Yosunları):İletim demetleri yoktur en ilkel bitkidir, nemli yerlerde yaşar, çiçekten yoksundur.
2. DAMARLI BİTKİLER (Eğreltiler):Çiçeksizdir, iletim demetleri vardır, yaprakları yer altı gövdesinden oluşur, sporla ürer.
B-ÇİÇEKLİ BİTKİLER
1.AÇIK TOHUMLULAR (Kozalaklı Bitkiler):İletim demetleri gelişmiştir. Kozalak içinde bulunan tohumla ürer, iğne yapraklıdır, çoğu sürekli yeşildir.
2.KAPALI TOHUMLULAR (Çiçekli Bitkiler):Tohumları meyve içindedir. Tek veya çift çeneklidir. Gelişmiş iletim boruları vardır.
a) MONOKOTİLEDON (Tek Çenekli):Embriyolarında tek çenek bulunan bitkilerdir. Yaprakları paralel damarlıdır, çiçek kısımları üçlü gruplar halindedir, kambiyum yoktur, iletim demetleri gövdede dağınıktır. Örnek:Buğday, Lale gibi.
b) DİKOTİLEDON (Çift Çenekli):Embriyolarında iki çenek bulunur. Çiçekleri 4’lü veya 5’li gruplar halindedir. Yaprakları ağ damarlıdır. Kambiyum vardır. İletim demetleri düzenli sıralanmıştır. Bezelye, Badem, Elma vs.

HAYVANLAR ALEMİ
A-OMURGASIZLAR
1.SÜNGERLER:Tatlı sularda ve denizlerde genellikle dibe bağlı olarak koloni şeklinde yaşarlar. Vücutları Ekdodem ve Endodemden oluşmuştur.
2.SÖLENTERLER:Genellikle denizlerde yaşarlar. Vücutları Ekdodem ve Endodemden oluşmuştur. Hidra, mecran, deniz anası vs.
3.YASSI SOLUCANLAR:Vücutları yassı oval ve uzundur. Bilateral simetrilidir. Vücutları Ektoderm, Endodermden ve Mezodermden oluşmuştur.
4.YUVARLAK SOLUCANLAR:Sindirim sistemi ağız anüs olmak üzere iki açıklklıdır. Bağırsak solucanı, kancalı kurt ve wucheria (fil hastalığına neden olur) gibi örnekler en tanınmışlarıdır.
5.HALKALI SOLUCANLAR: Tatlı sularda ve karalarda yaşar. Vücutları halkalardan (segment) oluşmuştur. Kapalı dolaşım görülür. Toprak solucanı, deniz solucanı ve sülük gibi.
6.YUMUŞAKÇALAR:İstiridye, midye, ahtapot, salyangoz, mürekkep balığı en bilinen örekleridir. Vücutları yumuşak seğmentsiz ve genelde kabukludur.
7.EKLEM BACAKLILAR:Segmentli vücutları kitin bir kabukla örtülü olup dış iskelet görevini görmektedir.
A-KABUKLULAR:Tatlı su ve denizlerde yaşar. Solungaç solunumu yapar.
B-ÖRÜMCEKLER:Antensiz ve sekiz ayaklı eklem bacaklılardır. Solunum trake ve kitapsı akciğerlerle yapılır.
C-ÇOK AYAKLILAR:Vücutları uzamış solucana benzer eklembacaklılardır.
D-BÖCEKLER:Hayvanların en yaygını, en barılısı ve en çok çeşitli olanıdır. Trake solunumu yaparlar. Açık dolaşım sistemi vardır.
Top